Šta je apsces pluća?

Apsces pluća predstavlja šupljinu ispunjenu gnojem u plućima koje je okružena upaljenim tkivom, a nastaje kao uzrok infekcije. Apsces pluća obično izazivaju bakterije koje normalno žive u ustima, te lako mogu biti udahnute direktno u pluća.

Simptomi uključuju umor, gubitak apetita, noćno znojenje, groznicu, gubitak težine i kašalj koji dovodi do sputuma. Dijagnoza se obično postavlja rendgenskim snimkom grudnog koša, a lečenje je najčešće antibiotsko.

Zašto dolazi do pojave apscesa pluća?

Apsces pluća obično izazivaju bakterije koje normalno žive u ustima ili grlu i koje mogu biti aspirirane u pluća, što dovodi nadalje do infekcije. Često je bolest desni (parodontalna bolest) izvor bakterija koje izazivaju apsces pluća.

Telo ima mnogo odbrambenih sredstava (kao što je kašalj) kako bi sprečilo ulazak bakterija u pluća. Infekcija se javlja prvenstveno kod osoba koje upotrebljavaju alkohol ili rekreativne droge, lekove, sedacije, anestezije te se telo kod takvih pacijenata može nazvati "pospanim" i u polu svesti, a samim tim je i manja sposobnost tela da kašlje i izbaci bakterije ukoliko su iste prisutne.

Druga grupa pacijenata po rizikom su oni čiji imunološki sistem slabo funkcioniše, te apsces pluća može biti uzrokovan organizmima koji se obično ne nalaze u ustima ili grlu, kao što su gljivice ili Micobacterium tuberculosis. Druge bakterije koje mogu izazvati apsces pluća su streptokoke i stafilokoke, uključujući Staphilococcus aureus (MRSA) otporan na meticilin, što je ozbiljna infekcija.

Blokada (opstrukcija) disajnih puteva takođe može dovesti do stvaranja apscesa. Ako su grane dušnika (bronha) začepljene tumorom ili nekim stranim predmetom, može doći do apscesa, jer se iza opstrukcije može akumulirati sekret (sluz). Bakterije ponekad ulaze u ove sekrete. Opstrukcija sprečava da se izlučevina opterećena bakterijama ponovo iskašljava kroz disajne puteve.

Ređe, apscesi nastaju kada bakterije ili inficirani krvni ugrušci putuju kroz krvotok do pluća sa drugog zaraženog mesta u telu (septička plućna embolija).

Obično ljudi razvijaju samo jedan plućni apsces kao rezultat aspiracije ili opstrukcije disajnih puteva. Ako se razvije više apscesa, obično se nalaze na istom plućnom krilu. Međutim, kada infekcija dođe do pluća kroz krvotok, može se razviti mnogo raštrkanih apscesa u oba plućna krila. Ovaj problem je najčešći među ljudima koji ubrizgavaju drogu nesterilnim metodama (kao što su prljave igle).

Na kraju, većina apscesa pukne u disajne puteve, proizvodeći mnogo sputuma koji se iskašljava. Puknuti apsces ostavlja šupljinu u plućima koja je ispunjena tečnošću i vazduhom. Ponekad apsces pukne u prostor između pluća i zida grudnog koša (pleuralni prostor), ispunjavajući prostor gnojem, stanje koje se naziva empiem.

Simptomi apscesa pluća

Simptomi najčešće počinju i razvijaju se polako. Međutim, u zavisnosti od uzroka apscesa, simptomi se mogu pojaviti iznenada. Rani simptomi uključuju:

• Umor
• Gubitak apetita
• Znojenje tokom noći
• Groznica
• Kašalj koji dovodi do sputuma

Sputum može biti lošeg mirisa (jer bakterije koje dolaze iz usta ili grla imaju tendenciju da proizvode neugodne mirise) ili prošaran krvlju, pa samim tim pacijenti mogu imati loš zadah. Obolela lica takođe mogu da osete bol u grudima dok dišu, posebno ako je obloga na spoljašnjoj strani pluća i unutrašnjoj strani zida grudnog koša (pleura) upaljena. Mnogi ljudi imaju ove simptome nedeljama ili mesecima pre nego što zatraže medicinsku pomoć.

Dijagnostikovanje apscesa pluća

Rendgen grudnog koša (Ponekad kompjuterizovana tomografija grudnog koša CT)
Rendgenski snimci grudnog koša skoro uvek otkrivaju apsces pluća kao šupljinu ispunjenu tečnošću i vazduhom. Međutim, na rendgenskom snimku, apsces pluća ponekad podseća na drugo stanje, kao što je rak ili sarkoidoza. Zato je od velike važnosti zbog dodatne potvrde i precizne dijagnoze obaviti i CT skeniranje ukoliko RTG nalaz nije jasan.

Bronhoskopija se s druge strane može biti od koristi kako bi se dobili uzorci sekreta pluća ili tkiva za kulturu u situacijama kada se sumnja na:

• Neefikasnost antibiotika
• Opstrukciju disajnih puteva (na primer, začepljenje bronha tumorom).
• Imuni sistem osobe je oslabljen

Tretiranje apscesa pluća

Za lečenje ovog oboljenja su potrebni antibiotici. Antibiotici se u početku daju kroz venu (intravenozno) u većini slučajeva, a kasnije oralno kada se stanje osobe poboljša i groznica nestane. Lečenje antibioticima se nastavlja sve dok simptomi ne nestanu i rendgenski snimak grudnog koša ne pokaže da je apsces nestao. Lečenje obično zahteva 3 do 6 nedelja terapije antibioticima, ali može biti potreban i duži period lečenja.

Kada se smatra da je apsces rezultat tumora ili stranog predmeta koji blokira disajne puteve, bronhoskopija se ponekad koristi za lečenje, radi uklanjanja stranog predmeta i abnormalnosti.

U retkim slučajevima pristupa se i hirurgiji, samo ukoliko se proceni da pacijent ne reaguje na terapiju i ukoliko je apsces obuhvatio veliku poršinu plućnog krila tako da čitav jedan deo ili čak kompletno plućno krilo mora biti odstranjeno.