Tumor pluća je abnormalna stopa deobe ćelija plućnom tkivu ili u disajnim putevima koji vode do pluća. Vrste benignih tumora pluća uključuju hamartome, adenome i papilome. U skoro svim slučajevima, benigni
tumori pluća ne zahtevaju
lečenje, ali će vaš lekar pomno pratiti promene tumora.
Šta su benigni tumori pluća?
"Tumor" znači abnormalno nakupljanje tkiva koje se javlja kada se ćelije podele prebrzo ili ne odumiru kako bi inače trebalo. Tumor pluća je tumor koji se javlja u samom plućnom tkivu ili u disajnim putevima koji vode do pluća. Tumori pluća mogu biti
kancerogeni (
maligni) ili benigni (nekancerozni).
U poređenju sa malignim tumorima, benigni tumori pluća:
- Nisu kancerogeni, pa se neće širiti na druge delove tela
- Rastu polako, ili čak mogu prestati da rastu ili početi da se smanjuju
- Obično nisu opasni po život
- Obično ih nije potrebno ukloniti
- Mogu da se šire i pritiskaju na obližnja tkiva, ali neće napasti, uništiti ili zameniti druga tkiva
Vrste benignih tumora pluća
Postoji nekoliko vrsta benignih tumora pluća. Tumori koji su uglavnom veći od tri centimetra nazivaju se mase. Ako je vaš tumor u prečniku tri centimetra ili manje, obično se naziva
čvor. Ako se čvor formira u plućima, naziva se plućni čvor.
Vrste benignih tumora pluća i čvorova uključuju:
HamartomHamartomi su najčešći tip benignih plućnih čvorova. Oni čine
oko 55% svih benignih tumora pluća i 8% svih tumora pluća. Oko 80% se nalazi u spoljašnjem delu vezivnog tkiva pluća. Ostatak se nalazi unutar bronhijalnih cevi (disajnih puteva koji vode do pluća).
Hamartomi se sastoje od "normalnih" tkiva kao što su
hrskavica, vezivno tkivo, masnoća i mišići, ali u abnormalnim količinama. Obično su manje od četiri centimetra u prečniku i pojavljuju se na rendgenskim snimcima grudnog koša kao okrugla izraslina nalik novčiću. U oko 15% slučajeva mogu izgledati kao pahuljasta vuna ili kokice. Hamartomi obično ostaju unutar ograničenog područja i nije verovatno da će pritisnuti obližnje tkivo. Češće se nalaze kod muškaraca nego kod žena, i to u dobi između 50 i 70 godina.
Bronhijalni adenomiAdenomi su još jedan uobičajeni tip benignih plućnih čvorova. Oni rastu u velikim disajnim putevima pluća (bronhima) i u glansu sluzi ili kanalima dušnika.
PapilomiPapilomi su manje čest tip benignog tumora pluća. Rastu u bronhijalnim cevima, vire iz površine na kojoj su pričvršćene. Papilomi su podeljeni u tri tipa.
- Skvamozni: Jedan ili više skvamoznih papiloma mogu se pojaviti i kod dece i kod odraslih. Oni su rezultat infekcije humanim papiloma virusom (HPV), istim virusom koji izaziva bradavice i određene polno prenosive infekcije.
- Glandularni: Ovi papilomi su ređi od skvamoznih papiloma i razvijaju se u većim disajnim putevima u poređenju sa skvamoznim papilomima. Javljaju se u svim uzrastima, ali uglavnom kod odraslih. Skoro uvek se pojavljuju kao jedan čvorić, centralno lociran. Nije utvrđen uzrok.
- Mešani skvamozni i glandularni: Ovi papilomi sadrže mešavinu skvamoznog i glandularnog papiloma tkiva. Prijavljen je samo mali broj slučajeva. Ovi papilomi imaju potencijal da na kraju postanu kancerozni jer se skvamozne ćelije mogu promeniti tokom vremena.
Ostali retki tumori uključuju hondrome, fibrome, neurofibrome i lipome. Ovi tumori se sastoje od vezivnog ili masnog tkiva.
Šta izaziva benigne čvorove na plućima?
Plućni čvorovi su prilično česti. Oni se vide na otprilike jednom od svakih 500 rendgenskih snimaka grudnog koša i na otprilike jednom od svakih 100 CT skeniranja grudnog koša. Najmanje 60% plućnih čvorova koji se vide na rendgenskim snimcima grudnog koša ispostavilo se da su benigni, a 99% onih na CT snimku grudnog koša su benigni. Otprilike polovina ljudi koji puše i stariji su od 50 godina imaće čvorove na CT skeniranju grudnog koša.
Postoji mnogo mogućih uzroka benignih tumora pluća i čvorova. Ovi uključuju:
- Granulomi (male nakupine upaljenih ćelija) koje se razvijaju kao rezultat bakterijske infekcije, kao što je tuberkuloza ili od gljivičnih infekcija, kao što su histoplazmoza ili kokcidiomikoza
- Apsces pluća (infekcija puna gnoja obično uzrokovana bakterijama)
- Upala usled bolesti kao što su reumatoidni artritis, sarkoidoza ili Vegenerova granulomatoza
- Infekcija od humanog papiloma virusa
- Urođene mane, kao što su cista pluća, ožiljci ili druge malformacije pluća
- Nema poznatog uzroka
Simptomi benignih tumora pluća
Moguće je da osoba nema nikakve simptome. Više od 90% čvorova se nađe slučajno, kada se iz nekog drugog razloga uradi
rendgenski snimak grudnog koša ili CT (
kompjuterska tomografija).
Ako imate simptome, oni mogu uključivati:
Kada je potrebno posetiti lekara?
Važno je da zakažete pregled kod svog lekara ako:
Kako se dijagnostikuju benigni tumori pluća?
Tumori pluća i čvorovi se mogu videti na rendgenskom snimku grudnog koša ili CT (kompjuterska tomografija).
Vaš lekar će vas možda posavetovati da izvršite bronhoskopiju, kako bi bliže pogledao masu i dobio uzorak tkiva (
biopsija). Tokom bronhoskopije, domet sa ugrađenom kamerom se spušta niz
grlo i ulazi u pluća dok ste pod sedativima. Drugi načini za prikupljanje uzorka tkiva ju umetanje igle u grlo, vođeno CT skeniranjem, kako bi se izvukla mala količina tkiva.
Dodatne informacije koje vaš zdravstveni tim koristi za postavljanje dijagnoze uključuju:
- Veličina tumora: Vaš lekar može da prikaže stopu rasta tumora. Što je tumor manji, veća je verovatnoća da će biti benigni. Takođe, benigni tumori rastu veoma sporo, ako uopšte rastu, dok kancerozni tumori u proseku mogu da se udvostruče svaka četiri meseca ili manje.
- Sadržaj, oblik i boja tumora: Drugi način da se razlikuje benigni plućni čvor od malignog je da se testira sadržaj kalcijuma u njemu. Benigni čvorovi imaju veći sadržaj kalcijuma i normalno su glatkiji i pravilnijeg oblika. Benigni čvorovi imaju ravnomerniju boju od malignih čvorova. Maligni čvorovi češće imaju nepravilne oblike, grublje površine i varijacije u boji.
Kako se leče benigni tumori pluća?
U većini slučajeva, benigni tumori pluća ne zahtevaju lečenje. Vaš lekar će želeti da uradi seriju rendgenskih snimaka ili CT skeniranja tokom perioda od meseci do godinu dana, kako bi pratio bilo kakve promene u veličini ili karakteristikama tumora.
Vaš zdravstveni tim može preporučiti biopsiju ili operaciju za uklanjanje tumora ako:
- Ste pušač ili imate visok rizik od raka
- Imate otežano disanje ili druge uznemirujuće simptome
- Testovi pokazuju da bi rak mogao biti prisutan
- Čvor nastavlja da raste
Ažurirano: Jan 21, 2025
| Izdavač: Eurodijagnostika Beograd | O nama