Šta predstavlja ileus?

Dužina creva u ljudskom organizmu iznose oko 8, 5m. U suštini, to znači da hrana koju smo konzumirali treba da pređe dug put dok se svari i izluči iz organizma.

Creva svoj posao obavljaju tako što koriste kontrakcije mišića koje se kreću pokretom poput talasa. Ovi pokreti mišića, poznati i kao peristaltika, pomeraju varenu hranu ka napred.

Međutim, ukoliko se pojavi određena problematika sa mišićima ili nervima, u smislu da se uspori ili blokira njihovo kretanje, kao rezultat toga nastaje velika saobraćajna gužva u crevnom sistemu.

Ileus može dovesti do zatvorenosti creva. To znači da hranljive materije koje unosimo u organizam, poput hrane, tečnosti, ne mogu da završe svoj put.

Ileus je stanje za ozbiljnu zabrinutost. Mnogi ljudi koji imaju ileus nisu svesni da se hrana gomila u njihovim crevima, pa nastavljaju da jedu, što dovodi do nagomilavanja velike količine crevnog sadržaja.

Ileus se može javiti kao neželjeni efekat nakon operacije, ali naravno postoje i drugi uzroci koji izazivaju ovo stanje.

Ukoliko se ileus ne leči, može doći do toga da se crevo probuši ili da pukne. Budući da sadržaj creva sadrži veliki broj bakterija, ukoliko dođe do izlivanja sadržaja u telesne šupljine, to može izazvati ozbiljnu problematiku. Takođe, ovo stanje može biti i smrtonosno. Ukoliko se ileus pojavi, važno je pristupiti lečenju što pre.

Koji su uzroci pojave ileusa?

Kao što smo već rekli, ileus je česta pojava nakon operacije.. To stanje se zove PARALITIČKI ileus. U tom slučaju, crevo nije blokirano već se ne kreće na način na koji bi trebalo. To znači da je kretanje hrane kroz creva malo ili nikakvo.

Lekovi koji mogu izazvati paralitički ileus su morfijum, triciklični antidepresivi...

Drugi razlozi koji mogu dovesti do ileusa su:

• Divertikulitis
• Uvrtanje creva
• Upalne bolesti organa trbuha
• Parkinsonova bolest, koja pogađa crevne mišiće i nerve
• Tumor creva
• Kronova bolest, retko dolazi do blokiranja creva, ali može doći do zgušnjavanja crevnih zidova kao posledica autoimune upale...

Gore navedene stavke, su najčeši razlozi zbog kojih dolazi do pojave ileusa kod odraslih. Takođe, ovo stanje se može pojaviti i kod dece.

Intususcepcija je vid zastoja u crevnoj prolaznosti, gde sam pokret uzrokuje da se crevo uvlači u sebe, što izgleda poput delova teleskopa koji se uklapaju jedan oko drugog.

Koji su simptomi ileusa?

Najčešći znaci ileusa su tzv. gastrointestinalni simptomi. Creva i stomak će početi da se pune gasovima koje organizam nije u stanju da izbaci. To uzrokuje da stomak počne da izgleda natečeno i zategnuto. Ukoliko ove simptome primetite nakon obavljenog operativnog zahvata, važno je da tražite medicinsku pomoć.

Simptomi koji se javljaju su:

• Gubitak apetita
• Osećaj sitosti
• Grčevi u stomaku
• Nemogućnost propuštanja gasova
• Zatvor
• Mučnina
• Otok abdomena
• Povraćanje, sa sadržajem nalik na stolici

Kako se postavlja dijagnoza ileusa?

Lekar će prvo saslušati opis Vaših simptoma. Razgovaraćete sa lekarom o istoriji Vaših medicinskih stanja, propisanih lekova, obavljenim operacijama, posebno nedavnim. Lekar će obaviti fizički pregled i poslušati ga stetoskopom u cilju da čuje tipične zvuke creva.

U slučaju da se creva ne pomeraju zbog ileusa, vrlo je moguće da izabrani lekar neće čuti ništa, ili će čuti preterane zvukove creva. Nakon obavljenog fizičkog pregleda lekar može dati preporuku za obavljanje snimanja. Lekar snimanjem može da identifikuje oblasti u kojima se čini da je sadržaj creva koncentrisan.

Ileus se može potvrditi:

• Ultrazvukom (Ovaj metod se češće koristi za utvrđivanje ileusa kod dece)
• Rendgenskim snimkom (RTG snimak može ukazati na znake opstrukcije ili zarobljenog gasa u crevima
• CT skenerom (CT skener pruža detaljnije slike u odnosu na gore navedene metode, jer lekar može identifikovati potencijalno područje gde se ileus nalazi.

Kako se ileus leči?

Lečenje ileusa zavisi od njegove težine. Stepen ozbiljnosti zavisi od toga da li je u pitanju delimična ili potpuna opstrukcija creva ili paralitički ileus.

Delimična opstrukcija
Kod stanja poput divertikulitisa ili Kronove bolesti, deo creva se ne pomera, ali određena količina crevne sadržine može proći. U tom slučaju lekar može preporučiti dijetu sa malo vlakana. U slučaju da to ne uspe, možda će biti neophodna operacija kako bi se zahvaćeni deo creva sanirao.

Potpuna opstrukcija
Potpuna opstrukcija zahteva hitnu medicinsku pomoć.

Predstavlja prekid protoka kroz creva i jedno je od ozbiljnijih hirurških oboljenja abdomena.

Paralitički ileus
Lečenje ove vrste ileusa počinje otkrivanjem osnovnog uzroka.

U slučaju da su uzrok određena vrsta lekova koje uzimate, lekar Vam može prepisati drugu vrstu lekova. Prestanak uzimanja lekova takođe dolazi u obzir u konsultaciji sa lekarom.

Kod paralitičkog ileusa lečenje bez operacije je moguće u ranim stadijumima. Možda će biti potreban i dalji boravak u bolnici kako bi ste intravenozno dobili odgovarajuću tečnost dok se problem ne reši.

Pored toga lekar može koristiti nazogastričnu sondu, gde se cev ubacuje kroz nosnu šupljinu do želuca i na taj način se usisava dodatni vazduh i sadržaj koji biste inače pogli ispovraćati.

Većina ileusa koji su povezani sa operacijom se sanira u roku od 2 do 4 dana nakon operacije.

Koje komplikacije može izazvati ileus?

Najčešće komplikacije ileusa su peritonitis i nekroza.

Nekroza predstavlja preranu smrt tkiva ili ćelija. Do nekroze može doći kada opstrukcija prekine dotok krvi u crevo, a bez krvi kiseonik ne može dospeti do tkiva, što rezultira odumiranjem tkiva. Mrtvo tkivo slabi crevni zid što olakšava crevima da propuštaju svoj sadržaj.

Peritonitis je predstavlja upalu trbušne duplje koja je izazvana bakterijama ili gljivicama. Naša creva sadrže bakterije poput Ešerihije koli koje bi trebalo da ostanu u crevima, a usled perforacije creva dospevaju u u abdominalnu šupljinu i na taj način mogu izazvati bakterijski peritonitis.

Bakterijski peritonitis može izazvati sepsu, što može dovesti i do smrti.

Da li se ileus može sprečiti?

Faktori rizika povezani sa ileusom, poput hroničnih bolesti ili povreda se ne mogu sprečiti.

Važno je što pre tražiti medicinsku pomoć, kako bi se ileus potencijalno mogao rešiti bez invazivnog medicinskog tretmana.